Үргэлж хувьсан өөрчлөгдөж буй бизнесийн орчинд нэг зүйл байнгын хэвээр байдаг нь тасралтгүй сайжрах хэрэгцээ шаардлага. Учир нь дэлхий дээр нэг өдөрт л гэхэд дунджаар 137,000 компани байгуулагддаг гэсэн тооцоолол бий. Энэ олон компани дундаас ялгарч, амжилтанд хүрэхийн тулд яалт ч үгүй сайжруулалтаа зогсоож болохгүй нь байна. Тиймээс Simple-ийн хайртай бизнесүүддээ зориулаад яг л энэхүү хэрэгцээ шаардлагыг хангахад гүнээ туслах Lean аргачлалын талаарх сонирхолтой мэдээлэл хуваалцахаар бэлдлээ, наашаа анхаарлаа түр хандуулж байгаарай.

Lean аргачлал гэж юу вэ 🧐

Энэ бол ердөө хоёрхон үг. Бүтээмж, үнэ цэн. Анх Тоёота компанийн үйлдвэрлэлийн арга барилаас бий болсон энэхүү аргачлал өнөөдөр дэлхийн сая сая компанийн хувьд сайн жишээ болоод байна. Энгийнээр тайлбарлавал аливаа үйлчилгээ, бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлийн үе шатлалыг хасаж, түүнээс гарах хаягдлыг багасгаснаар хэрэглэгчдэд өгөх их үнэ цэнийг бага нөөцөөр бий болгоно оо л гэсэн үг. Үндсэн зарчмууд нь:

1. Хэрэглэгчид чинь танай бизнесээс ямар үнэ цэн хайж байгааг олох;
2. Бизнесийн чинь яг аль хэсэг нь хэрэглэгчдэд өгөх тэрхүү үнэ цэнийг бий болгож байна, аль нь хий эргээд байна гэдгээ тодорхойлох;
3. Бизнесийн чинь үйл ажиллагаа огт зогсохгүй үргэлжлэх дээр анхаарах;
4. Хэрэглэгчдийнхээ эрэлтэд нь л нийцүүлж үйлдэврлэлээ тооцоолох;
5. Тасралтгүй сайжрах боломжийг ямагт илэрхийлэх зэрэгт оршино.

Зиа одоо ингээд эдгээр зарчмуудыг яаж хөрсөн дээр буулгах үндсэн алхмууд руу оръё.

Нэгдүгээр алхам: Судалгаа 📝

Судалгаа, судалгаа бас дахин судалгаа. Хэрэглэгчид чинь чамаас яг юу хүсээд байна, юунд дуртай байна, танай бүтээгдэхүүн эсвэл үйлчилгээгээр ямар асуудлаа шийдэх гээд байна гэсэн асуулт бүрийн хариултыг ямагт эрэлхийл. Дэлхий даяар өчнөөн олон жилийн дата дээр суурилсан хэдэн мянган судалгаанууд бий. Тэдгээрээс өөрийн бизнест тохирохыг олоод хэрэглэгчдийнхээ зан төлөв, тренд зэрэг чухал мэдээллүүдийг боловсруулаарай. Гол нь танай хэрэглэгчдэд юу үнэ цэнийг бий болгодог вэ гэдгийг ойлгож авах нь чухал.

Аа бас энд заавал дурдагдах ёстой зүйлсийн нэг бол хэрэглэгчдийн чинь сэтгэгдэл. Тэд танай бүтээгдэхүүн, үйлчилгээнд чинь ямар сэтгэгдэлтэй байдгийг мэдэх нь дараагийн алхмуудад чинь бэлдэнэ. Google Forms, SurveyMonkey, сошиал медиагийн poll функц зэргийг ашиглаад үзэхэд илүүдэхгүй.

Хоёрдугаар алхам: Газрын зураг 🗺️

Бизнесийн чинь үйл ажиллагаа хаанаас эхлээд хаана дуусаж байна гэдгийг газрын зураг мэт гарга. Жишээ нь үйлчлүүлэгч анх танай бүтээгдэхүүн эсвэл үйлчилгээг авахаар сонирхож эхлэх үеэс үргэлжлүүлээд тэрхүү хэрэгцээ шаардлагыг нь хангахын тулд танай бизнес ямар шат дамжлагыг туулдаг гээд нэг ч зүйл битгий алгасаарай. Тэгж чадвал яг аль шатлал чинь хэрэггүй зардал гаргаад байна, аль нь хэрэглэгчийг чинь бухимдуулаад байна, аль нь яг тэрхүү үнэ цэнийг бүтээхэд хамгийн чухал нөлөөтэй байна зэрэг сайнтай муутай бүхий л асуудлууд чинь хөлтэй мэт өөрсдөө алхаад гараад ирнэ.

Энэ газрын зургаа боловсруулахдаа Lucidchart, Miro зэрэг сайтуудыг ашиглаж үзэхийг санал болгоё.

Гуравдугаар алхам: Хогоо хаях 🗑️

Дараачийн алхам бол компани доторх бүхий л хог хаягдлаа гаргаж хаях алхам. Гэхдээ бидний ярьж байгаа энэ тохиолдолд хог хаягдал гэдэг заавал ч үгүй биет хаягдал байх албагүй шүү. Товчхоноор хэлэхэд хэрэглэгчдэд үнэ цэн нэмдэггүй бизнесийн бүхий л процессыг хог гээд байгаа юм. Хэдэн жишээ дурдъя.

Эрэлтээ давуулж үйлдвэрлэх. Ресторанд чинь өдөрт дунджаар 80-100 хүн л хооллодог байхад үйлчлүүлэгчдийн тоо гэнэт л нэмэгдэнэ гэж найдаад 150 хүний тоогоор хоол бэлтгээд байх нь гарзтай шүү дээ. Зарагдаагүй хоолнууд шууд л хаягдал, үргүй зардлыг бий болгоно.

Боловсон хүчнээ дутуу ашиглах. Ажилчдаа ажлаар дараад өдөржин, шөнөжин ажиллуулаад бай гэсэн үг биш шүү. Харин үүнээс илүүтэйгээр хэрэглэгчдэд огт үнэ цэн өгөхгүй зүйлс дээр хүмүүс ажиллуулах, өндөр ур чадвартай ажилчдаа өдөр тутмын “шалдар, булдар” ажлуудаар дарах, ажилчдынхаа санал хүсэлтийг үл хайхрах зэргийг хэлээд байгаа юм. Гэх мэт компани доторх бүхий л үр ашиггүй процесс бүрийг хог хаягдал гэнэ.

Дөрөвдүгээр алхам: Урсгал 🌊

Аливаа ажил дээрх процесс яг л голын урсгал мэт урсдаг байх хэрэгтэй. Gallup олон улсын судалгааны байгууллагын энэ чиглэлээр хийсэн судалгаанд оролцогчдын 66% нь компани доторх тодорхойгүй, эмх цэгцгүй байдал ажлын бүтээмжийг хамгийн ихээр унагадаг хэмээн хариулсан байна. Тийм учраас оффисын зохион байгуулалт, дотоод харилцааны сувгууд, албан тушаалын эрэмбэ, техникийн хүчин чадал гэх мэт бүх л зүйлс маш тодорхой, эмх цэгцтэй байх ёстой.

Тавдугаар алхам. Тасралтгүй сайжруулалт 📈

Lean аргачлалтай бизнес болоход ганц удаа л эдгээр аргуудыг хэрэгжүүлэхэд хангалтгүй. Энэ бол тэр чигтээ тасралтгүй сайжруулалт юм. Үйл ажиллагаа бүрдээ тогтмол хяналт тавьж, хэрэглэгчдийнхээ санал хүсэлтийг авч, үргэлж сайжрах боломжуудыг эрэлхийлэхээ битгий мартаарай.

Үүнээс гадна компани дотроо инновацлаг, нээлттэй соёлыг бүрдүүлэх нь дээрх зүйлсээс дутахгүй чухал юм шүү. Ингэхийн тулд ажилтнуудынхаа санал, санаачилгуудыг тогтмол сонсож, нээлттэй харилцааг бий болгоорой.

Одоо харин Lean аргачлалаар амжилтаа ахиулсан компаниудын бодит жишээнүүдээс сонирхуулая.

Toyota

Бидний хамгийн сайн мэдэх Toyota нь энэхүү аргачлалын үндэслэгч хэмээн нэрлэгддэг. Дэлхийн II дайны дараа Toyota томоохон санхүүгийн хямралтай нүүр тулж л дээ. Тэгээд энэ асуудлаа даван туулахын тулд эдгээр аргуудыг хэрэгжүүлсэн нь одоогийн Lean аргачлалын суурийг тавиад зогсохгүй тус компанийг өнөөдрийн бидний мэдэх дэлхийн хамгийн шилдэг автомашин үйлдвэрлэгчдийн нэг болгосон байна.

Toyota компани цагийн юм цагтаа байх ёстой л гэж үздэг байж. Ингэхдээ зөвхөн эрэлт гарсан үед, илүү ч үгүй дутуу ч үгүй яг л хэрэгцээт тоогоор автомашинуудаа үйлдвэрлэдэг байсан байна. Ингэснээр зах зээл дэх эрэлтээс давсан илүүдэл бүтээгдэхүүн гаргахаа больж энэ нь мөн агуулахад зарцуулдаг байсан их хэмжээний зардлыг ч мөн ихээхэн хэмжээгээр бууруулж чаджээ. Мөн компанийнхаа соёлд цоо шинэ өөрчлөлт хийж, ямар албан тушаал хашдаг байхаас үл хамааран компанийн бүхий л ажилчдадаа үзэл бодол, шинэ санаа, санаачилга зэргээ чөлөөтэй илэрхийлж, дэмжигдсэн тохиолдолд ажил хэрэг болгон хэрэгжүүлэх боломжоор хангах зэрэг боломжуудыг бүрдүүлж өгсөн нь ажилчид компанийнхаа үйл ажиллагаанд илүү оролцоотой болж, бүтээгдэхүүн нь ч тасралтгүй хөгжиж, жинхэнэ инновац буцалсан орчин бий болжээ. Үүгээр ч зогсохгүй ямар ч ажилчин байсан үйлдвэрлэлийн үйл явцыг хүссэн үедээ зогсоох эрхтэй байсан гэд бод доо. Гэхдээ зөвхөн асуудал, алдаа, доголдол илрүүлж олсон цагт л даа. Ингэж л доголдолтой бүтээгдэхүүн олон тоогоор үйлдвэрлэх, үргүй зардал ихээхэн хэмжээгээр гаргах зэрэг эрсдэлийг огцом бууруулж чаджээ.

DropBox

Дараагийн жишээ бол Dropbox. 2010-аад оны эхэн үед интернет идэвхтэй ашигладаг байсан бүх л хүмүүс энэхүү үүлэн технологи дээр суурилсан файл хостингийн компанийг сайн мэдэх байх. Dropbox-ийн онцлог нь бусад Lean аргачлалыг нэвтрүүлсэн компаниудтай харьцуулахад анх үүсгэн байгуулагдсан цагаасаа л энэ аргачлалаар бизнесийн үйл ажиллагаагаа явуулж эхэлсэнд оршдог.

Тус компани 2008 онд анх үүсгэн байгуулагдаж байх үед үүлэн технологи төдийлөн олон нийтэд танигдаагүй, харьцангуй шинэ технологи байж. Тиймээс зах зээлд танигдах, хүмүүсийн итгэлийг олох зэрэг анхдагч чухал шалгууруудтай нүүр тулж байсан тул байгаа нөөцөө бүгдийг нь бүтээгдэхүүндээ зарцуулах нь хэтэрхий эрсдэлтэй гэж үзсэн нь lean аргачлалыг ашиглах үүдийг нээжээ. Ингэхдээ бүтээгдэхүүний бүрэн хөгжүүлэхийн оронд өөрсдийн үйлчилгээнийхээ хамгийн гол функцуудыг тайлбарласан бичлэг хийсэн нь тус үйлчилгээг хэрэглэх сонирхолтой хүмүүсийн тоог хэдэн арван саяар нэмсэн байна. Тэгээд энэ бичлэгээрээ мөн хүмүүсийн сэтгэгдэл, саналуудыг цуглуулж эцсийн бүтээгдэхүүндээ тусгаснаар яг л хүмүүсийн хүссэн хэрэгцээг хангах бүтээгдэхүүнээ бий болгож, бүхий л нөөцөө итгэл дүүрэн зарцуулснаар өнөөдөр Dropbox-ийг дэлхий даяар 700 гаруй сая хүн ашиглаж байна.

Nike

Спорт хувцас өмсдөг ч бай үгүй ч бай дэлхий дээрх хүн бүр л Nike хэмээх брэндийг мэддэг гэвэл хилсдэхгүй байх. Тэгвэл бидний мэдэх энэхүү компани энэ өндөрлөгт хүрэхдээ мөн л Lean аргачлалыг бизнестээ хэрэгжүүлж байсан байдаг. Тэд мөн л дээр дурдсан компаниудтай адил Lean аргачлалын үндсэн аргуудыг компанийнхаа бүхий л хэсэгт амжилттай нэвтрүүлснээс гадна үйлдвэрлэлийн хог хаягдлаа бууруулах тал дээр манлайлан ажилласаар ирсэн. Lean аргачлалыг хэрэгжүүлсний үр дүнд Nike-ийн алдаатай, доголдолтой бүтээгдэхүүнийх нь тоо 30% орчмоор буурч, үйлдвэрлэлийнх нь зардал 20% хүртэл буурсан байдаг юм байна.

Эцэст нь гэж хэлэхэд бизнес чинь нэг цэгтээ л эргээд байвал ямар ч салбарт, ямар ч төрөл байхаас үл хамааран энэхүү аргачлалыг хэрэгжүүлээд үзээрэй. Мэдээж урт хугацаа, цуцалтгүй хөдөлмөр шаардах ч хариуд нь ирэх шан түүнээс илүү байна гэдэгт итгэлтэй байна.

Нээрээ, Simple хайртай бизнесүүдээ дэмжиж 1,000,000,000 төгрөг хүртэлх бизнесийн зээлийн үйлчилгээ үзүүлж байна.